DANKBAARHEID

Filosofisch Café Donderdag 19 Januari 2012

Wat doet dankbaarheid met ons? …maakt ons gelukkiger
Waar komt het woord vandaan ? Etymologie: dank [erkentelijkheid] middelnl. Danc [gedachte, wil, dank] de betekenis ‘gedachte’ is de oudste; het woord is afgeleid van d e n k e n,…verheft ons
Hoe herkennen we dankbaarheid bij onszelf en hoe zien we het bij anderen ?...in een glimlach, in en positieve uitstraling, in woorden
Is dankbaarheid een menselijke eigenschap ? …neen,…huisdieren en paarden kunnen hun dankbaarheid ook tonen.
Is het verbindend ?....Ja
Kan eer ooit te veel dankbaarheid zijn ?…ja (mannen),…en nee (vrouwen)________________________________________________________________________________
We vonden voor alle vragen vrij gemakkelijk antwoorden.
Henk II begon met ‘overvloeien’ van dankbaarheid toen hij vader werd en het baby zag ; vreugde en blijdschap deden hem overstromen…Dit is een zeer individuele aanschouwing van dankbaarheid, dus we moesten duidelijk onderscheid maken tussen,…dankbaarheid voor iets, dat op een persoon was gericht of dankbaarheid die naar een groter iets of was gericht (de almachtige, een godheid, de oneindige energie…er zijn vele namen voor eenheid). Hier was voor de groot denkers ook de verschil in systemen belangrijk,…in Noord Korea moesten mensen de straat op om dankbaarheid te betuigen,…een toneelstukje. Iets wat niet echt is,…maar daar spraken we later niet meer over.
Johan vond het zeer interessant dat hij door van de etymologie van het woord te horen een ander aspect van dankbaarheid te realiseren,…het is niet alleen een emotie, maar heeft ook rationele aspecten. Deze rationele aspect hebben wij waarschijnlijk het beste verklaard met het woord bewust. Als we bewust leven wil dat zeggen dat we overdacht iets doen of voelen…het is niet puur instinct maar komt voort uit een combinatie van voelen en denken. En dat maakt dat het begrip voor de term in kwestie uitstijgt boven gewoon gevoel of gewoon ratio…in de combinatie is het hoger niveau dat gelijktijdig ook dieper gaat, zoals Ingrid dat weer heel mooi verwoorde.
Ingrid werd zich bewust van het fijt dat ze niet zo vaak dankbaar was op een dag,…En Henk III zij op gegeven moment, …”als je het zo bekijkt, dan moet je eigenlijk de hele dag door dankbaar zijn voor wat je hebt ”,…”want je kan niet zonder anderen,…niet zonder materie en niet zonder andere mensen,…je bent altijd afhankelijk – en dus dankbaar”. Maar we kwamen uiteindelijk bij het onderscheid van onbaatzuchtige dankbaarheid en dankbaarheid die iets terug verwacht…en als men leert dankbaar te zijn zonder iets terug te verwachten,….--- nou dat is een deugd en we waren het allemaal met elkaar eens dat: Als je deze levenshouding had (in onbaatzuchtige dankbaarheid leven), dan was je een gelukkiger mens.
De definitie hebben we nog niet helemaal gevonden: Maar het begon zo:
[Geformuleerd door Guusje aangevuld door mij:] “Dankbaarheid is een gemoedstoestand die ontvlamt vanwege een bewust besef van de werkelijkheid, die ons nederig laat worden voor iets of voor alles wat we hebben, waar en hoe we zijn op deze aarde.”
Maar lezers voel je vrij om betere definities bij te dragen !

Deugd: 15 Dec 2011

Een antiek thema, maar heel belangrijk, --- want wat is deugd ? Hoe kunnen we onze eigen deugdelijkheid vergroten ? heeft het met leeftijd en cultuur te maken...?

Allereerst was het geloof ik belangrijk voor iedereen om te differentiëren. Er is een persoonlijke deugd die bij iedereen anders is, en die ook van de cultuur afhankelijk is,… en er is ook een deugd die in de wet wordt voorgegeven, namelijk in het strafboek. Henk had het vooral over de deugd, die persoonlijk is en hij hield vol dat deugd vanuit stilte komt en dat er maar een waarheid is. Dik vond dat niet: Hij zij dat ieder persoon afhankelijk van waar hij / zij is opgegroeid verschillende waarden in zich heeft. Simone had er al met al moeite met deugd,..zij had vooral associaties met het calvinistische ‘je best doen’ net zoals Ingrid: zij vond ook dat het woord deugd aan ‘deugd niet’ en ‘ondeugend’ herinnert. Maar naar het luisteren van wat Henk II beweerde kwam Ingrid op een uitspraak van: …” het gaat om de innerlijke stilte, ja,…dat is wellicht wat jij bedoelt, een diepere laag”.En dan ging het snel over een collectief onderbewustzijn,…waar wellicht werkelijk bepaalde waarden zijn opgeslagen, die vanuit deze diepere lag doorwerken. Raoul, die voor het eerst aan deze avond deel naam, vertelde een verhaal, waar hij als jochie een vogel redde,…Hij beschreef het zo: …”het doet met me iets...” Dat vond iedereen wel bijzonder en ook herkenbaar. Ook vertelde hij het verhaal hoe mensen tegen rationele redens in (want persoonlijke gevaar opzoeken en wellicht gewond raken), een vrouw helpen die brutaal behandelt wordt.
Na de pauze kwamen idiomen: ’van de nood een deugd maken’, ‘de deugd in het midden laten’, …
Aansluitend aan het collectieve onderbewustzijn vertelde Ingrid ook, dat vanuit psychologische zicht mensen beweren, dat bijvoorbeeld kinderen, die nooit liefde en aanraking, tederheid enz. hebben gekend, ‘deugd’ ook niet meer zouden leren. “Er is hoop als ze ooit gevoeld hebben, wat liefde is…”, zij Ingrid. Raoul,…bevestigde dat met het verhaal dat kindertjes die absoluut geen aanraking krijgen als baby overlijden…
Blijkbaar moet daar ook iets aangeleerd worden,---meestal door de moeder---of vooral door de moeder….
Dat sprak de uitspraken van Henk wel een beetje tegen, die beweerde dat de hele schepping een daad van liefde is… en de bron is volmaaktheid. Waarop Johan zijn cynische houding bewust op tafel legde en zij dat er zo veel voorbeelden van antiliefde en haat op deze aarde zichtbaar waren… Ook Henk I werd hierdoor geprikkeld en vertelde dat bijvoorbeeld – ‘deugdvolle’ medewerkers in het bedrijfsleven 20% minder betaalt kregen. Maar gelijk aansluitend bracht hij ook het voorbeeld van de Arabische lente, waar een groep van mensen hun leven geven voor de collectieve protest,…ook noemde hij de ‘occupy’ beweging als voorbeeld, waar mensen blijkbaar vanuit een innerlijke ‘deugd’ handelden. Johan vertelde nog van Assange, die in zijn ogen een held was juist omdat hij niet aan de wetgeving voldeed, maar volgens een soort Robin Hood niet geld maar informatie in de form van staatsgeheimen aan iedereen gaf.
Aansluitend aan deze avond kreeg ik van Raoul nog een youtube filmpje van TED : zeer passend! Bedankt.
http://www.ted.com/talks/barry_schwartz_on_our_loss_of_wisdom.html