Thema : Evenwicht

23 Mei 2013

                                      

Sleutelwoorden: water, ademhaling, klok (en haar slinger), fietsen, het goddelijke of absolute of de reden van alles, Vermeer, lachen en huilen…, gezondheid vs. ziekte, predator en prooi, actie vs passiviteit, dag en nacht, eenheid, de zon;

                                     

Allereerst probeerden we een soort definitie voor waar we over zouden gaan spreken en denken. Johan had een definitie: 

"evenwicht is de toestand  van een systeem zodanig

dat de netto resultante van concurrerende factoren nul is"

Antipathie en Sympathie voor het woord kwam ook:…totaal onverwacht kwam Simone met een stellige uitspraak: ”Is evenwicht altijd iets goeds,…er wordt ervan uitgegaan dat het een soort heilig is, maar ik weet het niet,…door onevenwicht komen ook vele mooie dingen tot stand.” Dan was het ook zij, die ons de beste ‘recht toe recht aan’ definitie gaf : Even = gelijk, -wicht komt van wegen,…gelijke gewichten, krachten aan tegenovergestelde kanten. Voilá.

Als voorbeelden voor een evenwicht noemde  Joop ongetwijfeld: “Vermeer”,…een schilder van Delft weliswaar en hij verklaarde het zo: “Als ik veel schilderijen zie in het een museum en ik kom om de hoek waar ‘De zicht op Delft’ hangt doet het “Paff”,…en wat dat “Paff” nu precies is,…tja, dat weten we niet, maar volgens Joop…in ieder geval een voorbeeld van evenwicht,…de kleuren, het thema en wat het met hem doet. Er ontstaat volgens hem een soort eenheid tussen kijker en schilderij. “Je voelt je daar evenwichtig bij als je daarna kijkt.”

Sam had als technische verklaring het Griekse phi,…beter bekend onder: “de gulden snede”.

1 uit wikipedia: [ De gulden snede, ook wel de verdeling in uiterste en middelste reden genaamd, is de verdeling van een lijnstuk in twee delen in een speciale verhouding. Bij de gulden snede verhoudt het grootste van de twee delen zich tot het kleinste, zoals het gehele lijnstuk zich verhoudt tot het grootste. Geven we het grootste deel aan met a en het kleinste deel met b, dan is de verhouding van beide zo dat a : b = (a+b) : a. De bedoelde verhouding a/b wordt het gulden getal genoemd en aangeduid met de Griekse letter  (phi); zoals hieronder aangetoond wordt, geldt: Hoewel de wiskundige eigenschappen van de gulden snede al in de oudheid werden bestudeerd, dateert de term "gulden snede" pas uit de jaren 30 van de 19e eeuw.].

Illan zij in de loop des avonds ook dat het altijd ervan afhangt tussen ‘wat en wat’ we evenwicht zien of zoeken/voelen,…in andere woorden :…”de tafel hier kan niet in evenwicht zijn,…ten opzichte van de grond waar hij op staat; maar ten opzichte van een verre planeet kan weer alles in evenwicht zijn”.

Conclusie: Het hangt ervan af hoe groot we de cirkel trekken, in die een soort evenwicht voorkomt.

En dan tot het thema cirkel : In de inleiding tot het thema tekende ik een cirkel, dan een ‘s’ in het midden, dan twee rondjes, in het ene en dan in het andere gedeelte van de cirkel. Een rondje vulde ik met blauwe inkt,…en ik vroeg aan alle deelnemers hoe zij de andere helft zouden invullen, als zij er verder zouden gaan.

Simone wilde op de andere kant van de cirkel ook een invulling en ik begon met de kleine cirkel --- daar ook blauwe inkt ; Maar : “Nee,” zij Simone. Zij wilde de andere helft in het blauw en dat kleine cirkeltje wit laten. Met andere woorden,…we kwamen op het taoïstische symbool van Yin(g) en Yang uit.

                                                                                   

Misschien hebben kunstenaars deze andere “logica” al honderden van jaren geleden zelf ervaren en ermee gewerkt (Vermeer) ?

We zijn hier in het westen natuurlijk werkelijk met a=niet ‘non a’ opgegroeid, dat wil zeggen de Aristotelische manier van denken overheerst in brede verten en nabijheden.  Als wij een toestand voor waar aannemen kan het nooit zo zijn dat het tegenovergestelde ook waar is. Maar juist dat kan  het geval zijn in het andere denken van TAO;…we kunnen in een en hetzelfde gedeelte (van de cirkel) een ingevuld cirkeltje en een ‘niet ingevuld’ cirkeltje hebben en het klopt. 

Illan vergulde de avond met de samenhang tussen evenwicht en onevenwicht bij de zon!

                                                                             

Het vuur veroorzaakt onevenwicht, dat weer uitgebalanceerd wordt door brandstof van binnen…en hier zijn natuurlijk nog meer voorbeelden bij gekomen:…het natuurlijke evenwicht bij koolmeesjes (als ze geen vijanden hadden, zouden er binnen een bepaalde tijde bergen van koolmeesjes zijn). Het evenwicht van predator en prooi. 

2 Persoonlijke opmerking: Dat het prooi even belangrijk is voor een evenwicht in de natuur zien mensen allemaal in, de walvis heeft ook plankton nodig om te overleven en dat is net zo een evenwichtsverhouding,…maar interessant genoeg zag ik net op Wikipedia dat er na genoeg niets over prooi staat. Blijkbaar is de mens gefascineerd door de predator, maar wil heel weinig over prooi weten of in dit geval schrijven,…Als dat een ware conclusie is, komt dat door een soort angst dat de mens zelf ten prooi kan vallen ?

                                                                                                                                                    

Ingrid veronderstelde dat de mens eigenlijk het evenwicht verstoort,…en ja,…natuurlijk konden daar velen instemmen,…en toch : welk evenwicht zien we?…het kleine evenwicht op aarde,…of het grote geheel,…waar alles wellicht toch ook deel uitmaakt van een groter plan.

Diederik vroeg zich af of alles wat in evenwicht was in harmonie was,…en natuurlijk is dat een term uit voornamelijk de muziek die vooral ‘eenstemmigheid’ of ‘overeenstemming’ betekend,…in zekere zin is bij harmonie een evenwicht met betrekking op het aantal instrumenten, die met gelijke stemming, frequentie en kracht van bijvoorbeeld de dirigent ten gehoor komen.

 “Van het ene uiterste naar het andere uiterste“ werd ook aangehaald als een goed voorbeeld van evenwicht (ook binnen de stemming van een mens!). We hoorden het voorbeeld van de slinger van een klok,…Maar wat, als de ene kant niet meer zo ver uitslaat als de andere ? …  stopt hij dan op gegeven moment ?

Ingrid vond het van levensbelang dat er onevenwicht bestaat, waardoor je van de ene kant naar de andere gaat en blijft “heen en weer” slingeren. In haar visie is deze grondspanning wel een drijfveer voor het leven. Onevenwicht als uitgangspunt van leven. En: 1 Wat betekent dat voor het menselijk niveau ? En 2 zijn er verschillende niveaus van evenwicht ?

Ad 1: Ademhaling bijvoorbeeld : wij moeten ademen, en dan net zo veel in als uit…de vraag is: doen we dat,…of ademen we af en toe een beetje te veel in of uit?

“Of hoe zit het met huilen ?”, vroeg zich Simone af. …voor haar was dat in eerste instantie een toestand van onevenwicht,…maar dan haalde Henk III het andere bijpassende deel van huilen aan, “LACHEN”,…Y voilà,…het werd duidelijk dat ook huilen eigenlijk geen onevenwicht was,…als er daarna weer gelachen werd.

Johan noemde ook het dynamische evenwicht waarmee doctoren in de westerse wereld werken,…ze hebben bepaalde constanten voor hartslag, bloeddruk en witte bloedlichaampjes en alles wat ervan afwijkt wordt als ziek constateert. Gezondheid is hier in het westen volgens hem te vinden in een dynamische waarde voortgekomen uit verschillende metingen.

Ad 2: We hebben een altijd constant niveau van water,…op de aarde,…maar in verschillende delen van de aarde is er meer en minder; In de grote cirkel blijft de hoeveelheid van water hetzelfde, maar  als we mensen tegenkomen die niets zouden weten van  andere delen op aarde en die aan de dode zee wonen, zouden ze zeggen dat water verdwijnt. 

Henk III vond dat fietsen ook een absoluut voorbeeld van evenwicht was,…altijd op het randje van omvallen en toch het oprecht blijven fietsen --- een evenwicht tussen links en rechts ; tempo en gevoel zijn belangrijk, stilstaan kan niet, dan val je om.

Henk II ging bij de bron van wie er dan nu verantwoordelijk was voor het allerlaatste evenwicht  en samen met Sam en Illan kwamen ze bij het goddelijke, het oerprincipe of het alles bewegende.( Belangrijk bij beschrijving: geen "een" naam voor een en hetzelfde !) Hier hebben we een beweegreden voor een situatie waar evenwicht en onevenwicht zich afwisselen als de slinger van een klok,…de volgende vraag zou kunnen luiden :  waar staat die klok en hoe groot zien wij de cirkel waarin zij frequenteert ?