Stillstaan 15 November 2012

Stillstaan

We leven in een snelle tijd. Er heerst een tijdgeest (paradigma) die ons zegt "time is money",...dus is het bijna een logisch gevolg dat mensen niet meer in een normaal tempo lopen maar zelfs ook bijna rennen als ze thuis zijn (soms zijn het alleen de gedachtes die constant aan het rennen zijn). Kunnen we nog zonder waardeoordeel rustig niets doen en ons niet schuldig voelen, dat we niet ook met iets bezig zijn? Wat doet "stilstaan" met ons,...en wat is het überhaupt? Velen zullen meteen aan 'panta rhei' (van Heraclitus) denken - "alles stroomt", maar ook andere filosofen gaven hun gedachten: Onder meer Plato ("Niets is ooit, maar alles wordt"), Ovidius ("Omnia mutantur, nihil interit" – "alles verandert, niets gaat ten gronde") en Aristoteles ("Niets is standvastig."). Kan er een stilstaan in beweging zijn?

De avond ging grofweg over drie verschillende aspecten van “stilstaan”:

Persoonlijk stilstaan (meditatie, rust voor goede keuzes, bewustzijn en genot; tijdsgevoel-waarneming)

Maatschappelijk stilstaan (politiek, kapitalistisch en economisch)

Linguïstisch stilstaan (ideeën en gedachten die ons doen stilstaan)

Nadat ik mijn verhaal van een katje had verteld kwam Henk I met de associatie van het Booimans museum en de ruimte waar zo veel spiegels waren dat je jezelf oneindig keer

en op alle verschillende niveaus kon zien. “Een heel bijzondere belevenis”.

Mijn stilstaan verhaal had betrekking tot een katje dat ik observeerde toen zij iets observeerde en ik was door deze actie stil gaan staan. Ik was de observeerder en stelde me voor dat iemand mij ook observeerde.  Dat was voor mij het klassieke voorbeeld op dit moment van oneindigheid. Een gewaarwording die tot in de oneindigheid kon bekeken worden en daardoor van onuitsprekelijke waarde werd.

Wat doet “stilstaan” nu met ons? We staan stil op 1 Mei voor hele twee minuten (Joop), en als we geheel stilstaan worden we ons gewaar van het hier en nu. (Henk II) Maar :, zegt Helen: “Deze moment van absolute stilstand verplaatst zich steeds!” “En daardoor wordt het oneindig maar niet tijdloos.” vindt Simone.  

In de meditatie spreken we van een ander stilstaan (Henk III). Simone vraagt zich af wat de zin van dat alles zij. “Is het positief of negatief ‘dit stilstaan’?”. Er zit werkelijk iets positiefs in ‘stilstaan’, omdat het je keuzes offreert, om te beslissen wat je eigenlijk wil. (Helen)

Johan komt met een belangrijke bijdrage van subjectieve tijd (durée à la Bergson) en een objectieve tijd (temp). Dat zou betekenen dat we eerst weer een begrip moeten definiëren voordat we het erover hebben.  

Simone vraagt zich nog steeds af waar dat allemaal goed voor zou zijn. ‘…om het goddelijke te ontmoeten?’. Heel duidelijk komt er ook een negatieve aspect van deze term omhoog. Namelijk als alles stilstaat en er geen ontwikkeling is, wordt stilstaan starheid en daar zijn de meesten het eens. Starheid is niet goed. “Ja, en beweging betekent ook openstaan voor nieuws en loslaten van ouds!” (Simone). Maar Helen ziet in het steeds maar zich moeten ontwikkelen ook een ander aspect.(door moeten hollen ). Als je tegenwoordig niet mee draait met de ontwikkeling op je werkplek en bijvoorbeeld een bepaald nieuw programma niet kan beheersen, wordt je op een gegeven moment buitengesloten uit de groep. Net zo als met de nieuwe treinkaartjes die nu ook binnen kort alleen nog maar met de chip te krijgen zijn (Simone). Hier vindt dat wel nadelig als je op dat vlak niet meer zelf kan bepalen en er een uitvoerend orgaan boven je hoofd dit soort beslissingen voor je gaat nemen.

Velen zien dat als een soort “onrust van het kapitalisme” en willen daar geen deel van uitmaken, maar binnen kort hebben we daar geen keuze meer in. Dit zijn dus de uitwassen van een politiek met maatschappelijke gevolgen die ons als groep treffen.

Als derde deel ging het om het stilstaan van een gedachte. Waarom staan we stil bij een gedachte? We vinden iets interessant of fascinerend en worden ons feiten bewust,…we analyseren en komen op metaforen om daarna weer te generaliseren.

EN : uiteindelijk bereiken we “het zuivere denken” !

Dat kan een doel van ons leven worden.