Donderdag, 15.September 2011
Aukje had een boek gelezen en aan hand daarvan kwam ze op het thema levenskunst. In de inleiding stelde ze dat bij levenskunst bijvoorbeeld deugd erbij hoort en ook meditatie. Als we van plan zijn iets te bereiken is het belangrijk dat we ons erop voorbereiden. Die drie punten waren in de antieke ook heel belangrijk.
In de associatie ronde opende Henk II het woord met een mee genomen artikel waarin volgende uitspraken en woorden in het centrum kwamen te staan.
- Leven in al zijn volheid leven
- Groeistappen doorlopen
- Diepere lagen van het onderbewuste aanboren
- Blokkades weghalen
- Duidelijkheid scheppen
- Creativiteit in het leven toelaten
- Met moed en lef iedere dag begroeten
Prachtige woorden en iedereen was onder de indruk. We zouden deze lijst zo naast ons bed kunnen hangen en iedere ochtend blij van worden.
Resumé:
Wat me achteraf opvalt is, dat we meer negatieve voorbeelden op tafel kregen, dan prachtige voorbeelden van levenskunst. We hoorden veel accepterende verhalen over : Hoe omgaan met een situatie, die je eigenlijk niet bewust hebt gekozen. Of anders :Wat te doen als er iets op je pad komt, dat je niet werkelijk prettig vindt. Hoe omgaan met een nadelige situatie,…en toch nog blijven lachen, of je niet uit je evenwicht te laten slaan, ondanks een gezondheidshinder. Persoonlijk miste ik de verhalen, waar levenskunstsnaren als voorbeelden mogen dienen. De nar in de middeleeuwen, een kunstenaar(es) die met heel weinig geld een heel rijk leven leidt; of iemand die iedere dag zijn lichaam en geest traint om vooral in vorm te blijven en zich goed voelt doordat zij/hij zich iedere dag iets goeds doet en vooral ook lacht.
En dan hoort bij levenskunst natuurlijk bij, dat je andere mensen echt blij kan maken, door hun bij iets kleins (of groots) te helpen. Het sociale aspect,…dat is niet genoemd bij Epicur…maar wellicht kunnen wij hem daarbij aanvullen.
Over een ding waren we het ons aan het eind van de avond niet eens : ---Of geluk nu een keuze is of niet.…Grappig eigenlijk : … dat we zo snel bij geluk (wat niet het eigenlijke thema was) uitkwamen. Wellicht ligt een verklaring daarin, dat een levenskunstenaar zegt: “Goed leven is goede keuzes maken: Ik kies voor geluk.”Dan moet zij/hij heel goed weten, wat voor haar geluk betekent, en in ieder voor of -nadelige situatie op nieuw voor de pad met geluk als einddoel kiezen. In die zin zijn we het met Epicurus eens, dat genot erbij hoort, maar vooral het lange termijn genot bezien moet worden. En zo hoort bij een levenskunstenaar(es), dat zij/hij ietwat profetische/voorspellende kunde kent, --- in ieder geval wat haar of zijn eigen leven betreft.
Verslag:
Wat Aukje zo genoot bij de antieke denker Epicurus was een genoegen en een acceptatie met de situatie in die men zich bevond. “Dat geeft gemoedsrust,” zij ze,…we hoeven niet die eindeloze strijd met onszelf aan te gaan als dingen, die we in het leven willen niet meteen lukken. Als we leren te accepteren dat een situatie in die we ons bevinden ook goed is,…creëren we vrede voor onszelf.
Henk gastheer vond dat ook: “Ja, volgens mij willen we heel veel in ons leven en we kunnen niet alles bereiken. Hoe meer duidelijkheid we erover krijgen hoe beter. We scheppen tevredenheid.”
Simone vond dat ‘levenkunst’ inhield, dat we al onze talenten benutten in ons leven en dat we leren tegenslag te accepteren.
Henk III sloot zich hierbij aan,…”we moeten kijken wat haalbaar is”.
Henk II kwam met het voorbeeld van ‘One flew over het koekoeksnest’> In een fictieve film scène gooit een sterke Indiaan in een gesloten geestesinrichting een wasbak tegen het raam. Het raam is te sterk beveiligd en gaat niet stuk. Zijn antwoord is: ‘At least I tried’, en dat is volgens Henk II zeer belangrijk: “we moeten onze grenzen opzoeken en kijken hoe ver we kunnen komen”.
Aukje vond ook dat levenskunst met “boven je EGO uitstijgen” te maken had. Voor haar is het een soort acceptatie van de dingen die je in je leven tegenkomt,…maar ook beperkingen accepteren.
Henk II vond het heel belangrijk dat we in levenskunst ook de grenzenloosheid ervaren. En wat vond Henk II wat het de grenzenloosheid was ? Nu dat had met de ‘eeuwigheid’ en de ‘aanwezigheid’ van het ‘zijn’ te maken. Dat moeten we kunnen voelen…
Simone sloot zich bij Aukje aan en zij ook dat ‘eigenbelang’ uitschakelen heel belangrijk is : Bijvoorbeeld het gesprek met een dader aangaan…”daar heb je moed voor nodig!”
Henk I zij heel treffend en het ook bij levenskunst hoort, dat als er kermis is dat je dan gaat. Dat wil zeggen: Pluk de bramen als ze rijp zijn,…of : Raap de waalnoten!!!
Op mijn vraag: “Hoe maak je van ieder dag een kunstwerk?”zij Joop met een schuddend hoofd, dat hij niets plande en dat dingen op zijn pad kwamen. Hij laat zich dus door gevoel en instinct leiden. “Ja, mooi is dat!!!” Een van zijn favoriete uitspraken…waarbij hij altijd zo schelms lacht.
Simone voelde daar ook iets voor: “Het is ook zo mooi om open te staan voor dingen, die op je pad komen en niet alles te plannen, te regelen en altijd naar een schema te leven.
Tot nu toe was het bijna allemaal theoretische inhoud. Maar ik wilde voorbeelden horen: Hoe en wat is nou een voorbeeld van levenskunst ? - en hoe is levenskunst van nu te vergelijken met de antieke (waarvan we dus allemaal alleen literaire of kennis of helemaal geen kennis van hebben)?
Joop kwam met (wat een filosoof ) Johan Cruijff: “elke nadeel heeft zijn voordeel”!
Ik was zeer benieuwd op de reactie van de gezelschap…: En Henk II kwam meteen met een diepe antwoord: “dat is leven in dualiteit”…
Henk II ging verder met een bijbeltekst: “Zie ik maak alles nieuw!”…en daarmee probeerde hij de eenheid der dingen – van al het zijnde te demonstreren…als alles nieuw is in ieder moment, wil dat namelijk zeggen dat er GEEN dualiteit bestaat ---ieder moment is in elke seconde (en parten daarvan) altijd anders en daarom is alles altijd anders, maar alles toch altijd weer EEN.
STILTE…
Aukje vertelde van een voorbeeld : Zij heeft al twaalf jaar een labrador en moet vanwege de hond vier keer per dag thuis zijn en hem uit te laten. Vroeger wilde ze reizen, maar nu ze (onder andere over de acceptatie bij de antieken gelezen heeft), kan ze het beter accepteren, dat het momenteel niet in zit om te reizen. Zij geniet ervan, haar hond in het water zwemmen te zien, en accepteert, nog niet op reis te kunnen gaan. Dat geeft haar rust en tevredenheid.
Het woord ACCEPTATIE maakte bij andere deelnemers ook wat los: Henk III vertelde dat hij met zijn familie een keer twee uur in de file had gestaan en natuurlijk eerst dacht dat hun eigenlijke doel niet meer te bereiken was,…namelijk de grote boten van SAIL. Maar wat een verrassing was het toch, toen ze erachter kwamen, dat de allergrootste boten pas later binnen kwamen, en de hele familie nog kon genieten van prachtige schepen.
Henk II vertelde ook een in eerste instantie erger opwekkend verhaal over te betalend vastrecht. De beslissing over de acceptatie of het protest was bij hem nog niet genomen, maar in ieder geval, daagde het de levenskunst van zijn kant uit…
Ik stelde de ietwat provocatieve vraag van het gestolen fiets: Hoe reageren we daarop?
Aukje was hier heel duidelijk over: “Ik zou het echt heel erg vinden…en boos worden.”
Henk II: “Oh, mijn fiets is weg.” Simone: “We kunnen dan het beste ervan maken. Een mislukking is ook een kans voor een volgende stap! We zijn hier om te leren, en het leven geeft talloze mogelijkheden en ervaringen om ervan te leren en om wijzer te worden”
Henk III: “Ja,…je kan je afvragen: Al die beproevingen…Wat heeft het je gebracht ? Ook je gezondheid Hoe ouder je wordt hoe meer klachten je krijgt en dus moet men leren met meer beproevingen om te gaan.”
PAUZE
Aukje had een boek over levenskunst en de antieke gelezen en daar werd met name Epicurus genoemd.
Epicursime
1. Leer afkomstig van de Griekse filosoof Epicurus. Is later door andere filosofen opgepakt en verder uitgewerkt. Is met name bekend om haar filosofie van het goede leven: voor de mens is een goed leven haar levensdoel. Om dit te bereiken is genot van belang. Maar het gaat hierbij wel om de lange termijn. Pijn - tegengesteld aan genot - moet voorkomen worden.
Een Epicurist zal het rondrijden in een mooie maar vervuilende auto niet goedkeuren als dit op lange termijn grote schade tot gevolg zal hebben dat ook het genot van deze auto-eigenaar zal aantasten. (uit: rechtsethiek.nl)
Hij blijkt een zeer vriendelijk man geweest te zijn en werd nog jaren nadat hij overleden was geëerd. Aukje vind vooral leerrijk dat hij veel over deugden sprak en dat hij geluk, maar vooral gemoedsrust in het centrum van een goed leven stelde
Joop vroeg zich af, waarom zij bevestiging nodig had voor haar overtuigingen. “Ik heb geen bevestiging nodig, maar inspiratie,”antwoordde Aukje.
Nu startte ik om de brug te slaan tussen het antieke denken en nu: Wat is nu de verschil en waar zijn parallellen. Hier kwamen we vooral op voorbeelden, die niet zozeer het individu aangingen maar een maatschappij,…(waarschijnlijk komt dat door onzer aller netwerk, dat steeds groter en complexer wordt.)
De partij van de dieren werd genoemd. Butaan als voorbeeld van andere levenskunst omdat daar in plaats van een Bruto Binnenlands Product een bruto geluk index centraal staat. Of het voorbeeld van Bolivia dat binnen kort een Ministerie voor Moeder Aarde zal hebben.
En dan waren we …bij geluk (!) uitgekomen. Natuurlijk geluk maakt deel uit van levenskunst,…maar het is toch iets anders. Een geluksprofessor, tevredenheid, welbevinden en gezondheid horen er wellicht bij,…Maar: het thema was LEVENSKUNT. En wat hoort nu bij levenskunst?
Aukje kwam weer bij het thema en bood ons een voorbeeld van levenskunst volgens de Antieke. DE VOORBEREIDING op dingen is belangrijk….het genieten van de kleine dingen is belangrijk.
Ja, en daar kon ook Henk III aansluiten. Het genieten, als je langs de zee loopt…
Simone was dan ineens bij een definitie van levenskunst,…nee, het was weer een definitie van geluk. “Als je dingen kunt doen, die je wilt doen, als je levenskunst kunt toepassen, dan is dat het geluk….en dat brengt je tevredenheid . Geluk is een keuze! Het is een houding: Je kunt zeggen: ‘Ach wat jammer,…deze avond is weer bijna afgelopen en het duurt weer zo lang voor de volgende keer. Of je kunt zeggen: ‘Wat fijn dat ik deze mensen ken en dat ik eens per maand hier bij kan zijn om mee te doen!”
Henk II was het daar helemaal oneens mee,maar de tijd was afgelopen en we kozen het thema voor de volgende keer. DE DOOD. Ja,…die willen we ook een keer filosofisch bespreken. Dat wil zeggen, zonder emoties, maar met rationele these, antithese en synthese. Eens is zeker we sterven allemaal (e)en keer.
