Voor de associatie ronde legde ik de verband tussen ruimte
en tijd. Misschien is het wel zo dat we zonder tijd geen ruimte hebben. Als we
dat doordenken voelt het als goed. In de wetenschap wordt tegenwoordig ook van
ruimtetijd gesproken. Ook de Inka’s hadden deze erkentenis al. (zij noemden
ruimtetijd Pacha). Is er een circulaire ontwikkeling gaande ? In de praktijk
betekent dat dat we tijd moeten inplannen als we ruimte willen geven. Als iemand
non-stop aan het praten is bijvoorbeeld,…waar de ademhaling niet voelbaar is en de mens aan
de andere kant van de communicatie geen mogelijkheid krijgt om op zijn buurt
iets te zeggen,…dan geven we geen ruimte omdat we geen tijd geven.
In ons westers denken schijnen we dingen te willen ordenen
en dat doen we vaak met definitie. Deze definitie deelt begrippen en van
eenheid wordt dualiteit.
Twee deling:
Ruimte kan gemaakt zijn van de mens en ruimte kan
kosmologisch bepaald zijn ; we hebben daar ook de onzichtbare ruimte (Henk I).
Maria deelde ruimte ook in tweeën : de fysieke ruimte en de geestelijke ruimte.
Aukje had de driedeling lichaam geest en ziel. Bij Joop kwam een grootste
indeling namelijk die van de architect van de gehele levensruimte,…alle
sterren, alle leven, licht en daarin de m2 van de mens. Aukje vond dat er ook
een duidelijk subjectieve en objectieve waarneming was van ruimte. En voor
Johan was het belangrijk om de met licht en zonder licht ruimte indeling te
maken. Dat ruimte ook sterk met vrijheid te maken had, was voor Maria in het
voorbeeld van afgeslotenheid en isolement belangrijk. Maria merkte op dat het
de meest afschuwelijke manier was om iemand gek te krijgen. De isoleercel. ‘(Johan
merkte op dat bij Heidegger vrijheid existeren betekende). Wat ook
noemenswaardig is bij de dualiteit van ruimte is natuurlijk de intergalactische
ruimte en de subatomaire ruimte…twee extremen die toch over hetzelfde gaan,…
Bij nader inzicht kwamen we ook op de relativiteit van ruimte. De eerste fysieke belevenis van ruimte van
een ieder mens is normaliter de baarmoeder (Johan),…de ruimtebelevenis erna kan
voor velen totaal verschillen; zo kan iemand zich op Tessel fantastisch voelen
en de uitgestrektheid en weidsheid genieten, en een ander vind de eindeloosheid
van de wadden angstig. Ook is bij de subjectieve ruimtebelevenis de grensbewaking
totaal verschillend. Kwetsbaarheid van de ruimte van de een kan in een totaal
andere situatie van de kaart zijn. (bijvoorbeeld : in een drukke tram staan we
zo naast elkaar en we accepteren het, in een andere situatie zouden we
rebelleren). Ruimte is ook altijd in iets, terwijl niet iedereen het kan zien.
Michelangelo schijnt gezegd te hebben : “Ik moest het alleen bevrijden.” …het
beeld van de steen.
In de digitale ruimte
van vandaag kennen we belevenissen die een ruimte indringen die voor sommigen dicht
bij de werkelijkheid komt. Gedachte-experimenten en toenemende gadgets op het
gebied van computer veranderen de
beleveniswereld van veel mensen. ( extreem voorbeeld : In Japan bestaan
digitale vriendinnen,…zij zijn heel makkelijk in het onderhoud.;-)) Henk III
merkte op dat gedachten grote krachten zijn. Toen vertelde ik van de droomtijd van de oer inwoners van
Australië,…bij hun is de droomtijd de werkelijk tijd (en dus ook ruimte).
Toen we begonnen over de spirituele ruimte te spreken maakte ik bewust een lange pauze in
het midden van een zin (eigenlijk tijd maar gevoeld van sommige aanwezigen als
ruimte),….de aanwezige vrouwen voelden de spiritualiteit ontstaan en noemden
het : ‘…je wordt wakker geschud,…je wordt je bewust van de kern,….je wordt
bewust van de bron…’ Hierop reageerde Henk III met een opmerking over helder
bewustzijn en ruimte (i.e. leegte) : “Misschien is de kern van een ieder/alles =
ruimte.” Voor sommige mannen waren het ietwat vage termen en ik ben naar een
definitie van spiritualiteit gevraagd : met hoge zintuigelijke sensitiviteit
kan bij wens van een mens een verbinding met iets hogers tot stand gebracht
worden,…deze verbinding kan op verschillende manieren gebeuren en is
onafhankelijk van godsdienst en religie. Het is wel mogelijkerwijs verbonden
met diepe geloof en een verbondenheid met iets dat vaak impliciete kennis
heeft. Manieren om dichter bij spiritualiteit te komen zijn talloos
:…meditatie, yoga,…kennis van symbolen en esoterie, mantra’s en gebeden,…om er
een paar van te noemen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten